Oryantalizm ve Hindistan

Oryantalizm, Batı'nın Doğu'ya karşı bakışıdır. Bu hep kötü olmuştur ve kanımca olacaktır da. Tarihe inersek; Antik Yunan devrinden tutun Roma Dönemine, Sasani Seferleri'nden Varna' ya Kosova'ya, hatta günümüze de bakarsak bi kötü doğu imajı olduğunu görürüz. Aksi çok kolay iddia edilebilir ve ediliyor da fakat haksız olsalar da böyle düşünenler vardır. Bu konuya değinmeyeceğim. Kimin haklı olup olmadığına ben karar veremem elbette. Ancak takıldığım nokta karar verecek olanların saçmalaması.
En son gittiğim oryantalizm konferansında Yücel Bulut gibi bir tarihçinin şu sözleri etmesi beni utandırdı; "Oryantalizm Dünya ve Hint çatışmasıdır. Hindistan dünyadaki en önemli yerdir. Gerek sömürge gerek vatan olarak." Bunu kanıtlamak için ise çok ilgili olduğum bir konuya değindi. Napolyon'un Mısır'ı fethini örnek gösterdi. "Napolyon Hindistan'a ulaşmak için Mısır'a saldırdı. İlk durağı burasıydı fakat amacını gerçekleştiremeden geri dönmek zorunda kaldı." Birincisi, Napolyon Dünya'nın en önemli üç şehrinden (Üç incim şeklinde) bahsettiğinde bu üç şehrin İstanbul, İskenderiye ve Roma olduğunu belirtmiştir.Napolyon çoğumuzun bildiği üzere bu üç şehri ele geçirmek için elinden geleni yapmıştır. İlk durak İtayla, yani Sicilya idi. Oradaki harekat bitmeden Osmanlı'ya bağlı olan Mısır'a saldırırkenki amacı Hindistan'a ulaşmak değil İskenderiyeydi ve ele geçirdiğinde herşeyiyle bir sene boyunca şehri araştırttı. Sonra da şehri kaybettiği için çalışmaları sonlandı. İstanbul'a neden saldırmadı öyleyse derseniz, saldırdı. Yunanistan'da bir koalisyon donanmasına yenilince dönmek zorunda kaldı. Sonuçta, Hindistan çok önemli bir yer olsa da her yapılanı bu amaca bağlayamayız. Napolyon'u örnek vererek kendi düşüncesini çürüttü Yücel Bulut.
Hindistan, 14-15. yüzyıllar sonrasında hep bir savaş alanı olmuştur. Bir ülkede tek halk çok din olursa millet bilinci dine göre şekillenir. Bütün tarih boyunca bu çatışmalar din ve mezhep çatışmalarıdır. Bazıları;
- Hristiyan-Müslüman
- Protestan-Katolik
- Buddha (Sıdharta)-Yahudi
- Müslüman-Yahudi
çatışmalarıdır. Sürekli bir sömürge havası esmiştir Hindistan'da ve rüzgarlar çok güçlüdür (!). Bundan en çok yararlananlar Portekiz ve İngiltere'dir. Evet İngiltere'nin en önemli sömürgesiydi belki ancak en önemli toprağı değildi. Bu yanlış anlaşılmayı bitirmeyi umuyorum.
Oryantalizmin akla Hindistan'ı getirmesinin sebebi Hindistan değil Hintlerdir. Bütün Doğu ülkeleri (Protestanlar, Türkler, Araplar, Mağripler, İran...) bu oryantalizmin yarattığı önyargıyı sineye çekerken, Hintler şiddetle karşı koyup bunun hakkında filmler ve yapıtlar öne sürmüşlerdir (Örneğin My Name Is Khan filmi). Bazılarına göre Hintler bu yargıları hak ediyor ancak hiçbir halk ve ya insan hakkında böyle konuşulamaz. Zira bütün ırklar hakkında böyle ufak (!) önyargılar mevcuttur. Dikkate almamak gerekir. Hintler günümüzdeki oryantalizmin başrolleridir ancak, daha eskisinin değil.

Oğuzhan Kaplan